पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन विभाग, सिक्किम सरकारको सिक्किम INSPIRES परियोजना अन्तर्गतको उन्नत बारटेन्डिङ्ग तालिम कार्यक्रम बुधबार होटल व्यवस्थापन संस्थान (IHM) गान्तोकमा सुरु भएको छ, जसले आतिथ्य क्षेत्रमा कौशल विकास र रोजगार अवसर बढाउने राज्यको प्रयासमा महत्वपूर्ण कदमको रूपमा चिनिएको छ।
उद्घाटन सत्रमा डा. प्रेरणा चाम्लिङ, प्रशासक-सह-सहायक सचिव, पर्यटन र नागरिक उड्डयन विभाग; सुश्री सन्ध्या प्रधान, उप सचिव; आइएचएम गान्तोकका प्राध्यापक सदस्यहरू; प्राविधिक सहयोग एजेन्सीका प्रतिनिधिहरू; र राज्यभरबाट छनोट गरिएका सहभागीहरू उपस्थित थिए।
आफ्नो सम्बोधनमा, डा. चाम्लिङले संरचित, बजार-उन्मुख तालिम कार्यक्रमहरू मार्फत दिगो आयस्रोत सिर्जना गर्ने तयारीमा सरकारले देखाएको प्रतिवद्धता औँल्याइन्। उनले जोड दिइन् कि उच्चस्तरीय बारटेन्डिङ्ग जस्ता विशेष पाठ्यक्रमले सिक्किमी युवाहरूलाई राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रिय आतिथ्य बजारमा प्रतिस्पर्धा गर्न तयार पार्न अत्यावश्यक भन्दै “सीप विकास INSPIRES पहलका मुख्य प्राथमिकताहरू मध्ये एक हो, र यसजस्ता कार्यक्रमहरूले हाम्रो जनतालाई विकासशील पर्यटन उद्योगका लागि आवश्यक पेशागत क्षमतासँग सुसज्जित गराउन महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छन्,” भन्ने उनले प्रतिक्रिया दिइन्।
स्वागत मन्तव्य दिँदै, श्रीमती इन्दिरा सिंह, वरिष्ठ प्राध्यापक र आइएचएम गान्तोककी कोर्स कोअर्डिनेटरले प्रतिष्ठित व्यक्तिहरू र सहभागीहरूलाई अभिवादन व्यक्त गरिन्। उनले भनिन् कि बारटेन्डिङ्ग, जुन पहिले सानो कौशलको रूपमा मानिन्थ्यो, आज विश्वव्यापी अवसरहरू प्रदान गर्ने एक अत्यधिक माग हुने पेशा भएको छ।
यस तालिमको नेतृत्व निश्चल गुरुङ, प्रसिद्ध मिसोलोजिस्ट, आतिथ्य सल्लाहकार, र मिक्सोलजिकका प्रमुखले गर्दैछन्। कार्यक्रमको परिचय दिँदै, गुरुङले १४-दिने कोर्सको संरचना र सिकाइ परिणामहरूबारे सहभागीहरूलाई जानकारी दिए, जसमा उन्नत मिसोलोजी, बार सञ्चालन, पेय पदार्थ ज्ञान, ग्राहक संलग्नता, थीम सिर्जना, र व्यवसायिक सेवा मापदण्डहरू सम्बन्धी मोड्युलहरू समावेश छन्। उनले होटल, रेस्टुरेन्ट, प्रिमियम लाउन्ज, र कार्यक्रम उद्योगमा तालिमप्राप्त पेय पदार्थ पेशेवारहरूको बढ्दो मागमा पनि जोड दिए।
हालको कार्यक्रम मई 2025 मा आयोजित तीन दिनको “बारटेन्डिङ्गको आधारभूत कुरा” कार्यशालाको सफलतामा आधारित छ, जसमा महिलाहरूको 71.4% सहभागिता देखियो, जुन आतिथ्य उद्योगका भूमिकामा लिङ्ग समावेशीकरणमा महत्वपूर्ण परिवर्तनको संकेत हो। त्यस पाइलटबाट प्राप्त प्रतिक्रिया—विशेष गरी लामो र बढी गहन प्रशिक्षणको माग—ले यस उन्नत, उद्योगसँग मेल खाने पाठ्यक्रम सुरु गर्ने आधार तयार गर्यो।
उन्नत बारटेन्डिङ्ग प्रशिक्षण विभिन्न घटकहरू मार्फत कार्यान्वयन हुँदैछ जसमा पाठ्यक्रम डिजाइन, प्रशिक्षक संलग्नता, प्रशिक्षण वितरण, सामग्री खरिद, र तालिमार्थीहरूको लागि वित्तीय सहयोग समावेश छन्। सहभागीहरूले व्यवहारिक प्रशिक्षण, उद्योगसँगको अन्तरक्रिया, र सिकाइलाई सहयोग पुर्याउन आवश्यक सामग्री किटहरू प्राप्त गर्नेछन्।
कार्यक्रमको उद्देश्य रोजगारी वृद्धि गर्नु, मदिराको जिम्मेवार सेवन प्रवर्द्धन गर्नु, पेशागत तयारी बलियो बनाउनु र उद्यमशीलताका लागि बाटोहरू सिर्जना गर्नु हो—जस्तै कार्यक्रम पेय काउन्टरहरू, पप-अप बारहरू र मोबाइल मिक्सोलोजी सेवाहरू। यसले सिक्किमको समावेशी, सीप-आधारित पर्यटन विकासमा प्रतिवद्धतालाई बलियो बनाउँदै युवाहरू अनि विशेष गरी महिलाहरूका लागि नयाँ अवसरहरू सिर्जना गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।
उद्घाटन समारोहको समापनसँगै सहभागीहरूले पहिलो प्राविधिक सत्रमा स्रोत व्यक्तिको मार्गदर्शनमा अघि बढदै जाने प्रतिवद्धता व्यक्त गरे। प्रशिक्षण १ डिसेम्बर २०२५ सम्म जारी रहने जानकारी पाइएको छ।
