इटालीका CNR र पाविया विश्वविद्यालयका वैज्ञानिकहरूले प्रकाशलाई ‘पोलारिटन’ नामक हाइब्रिड कणमा रूपान्तरण गरी यसलाई अद्वितीय अवस्थामै राख्न सफल भएका छन्, जसलाई ‘सुपरसोलिड’ भनिन्छ—क्रिस्टलीय संरचना हुँदा पनि तरल जस्तै बिना रगावट चल्ने क्षमता राख्ने अवस्था ।
यस प्रयोगमा इलुमिनियम—गल्युमिनियम आर्सेनाइड अर्धचालकमा लेजर प्रकाश बिनियोजन गरी फोटोन र म्याटरका अन्तरक्रियाले पोलारिटन निर्माण गरिन्छ। प्रारम्भमा एकान्त अवस्था (zero momentum) मा कणहरू जम्छन्, त्यसपछि थप घनत्व बढेपछि स्याटेलाइट कन्डेन्सेटहरू उत्पन्न हुन्छन्, जसले आवृत्तिमय संरचना (क्रिस्टलीय ढाँचा) र तरलप्रवाह जस्तै गुणस्तर उत्पादन गर्छन् ।
यसने मात्र यो नयाँ क्वान्टम अवस्था मात्र उजागर गर्यो भन्ने छुट्टै होईन, यो प्रकाश–माध्यममा रहेको अनुकूलन गर्ने प्रविधिहरूमा अझ गहिरो अध्ययन गर्न र क्वान्टम कम्प्युटिंग, सूपरफ्लुइड–आधारित उपकरण र उन्नत प्रकाशीय यन्त्रहरूमा प्रयोगका नयाँ ढाँचा खोल्नेछ ।
यो अध्ययन मार्च २०२५ मा “Nature” पत्रिकामा प्रकाशन भएको हो, र यो प्रयोगात्मक दृष्टिले पनि पहिलोपटक प्रकाशलाई ‘सुपरसोलिड’को रूपमा व्याख्या गर्ने काम हो ।